ظروف بلور یکی از رایجترین و محبوبترین انواع ظروف شیشهای در زندگی روزمره ما هستند. این ظروف به دلیل ظاهر نسبتاً درخشان، قیمت مناسب و کارایی بالا، جایگاه ویژهای در خانهها و آشپزخانهها دارند. بر خلاف آنچه بسیاری فکر میکنند، بلور در معنای صنعتی و خانگی دقیقاً همان شیشه است، اما با کیفیت و شفافیت بالاتر. تفاوت بلور با کریستال در میزان ترکیبات خاصی مانند اکسید سرب یا مواد مشابه است که در بلور یا وجود ندارند یا بسیار کم هستند.
ظروف بلور معمولاً از مخلوطی از سیلیس (شن یا ماسهی سفید)، سودا (کربنات سدیم) و آهک (اکسید کلسیم) در دمای بالا ساخته میشوند. پس از ذوب شدن، این ترکیب به شکلهای مختلف قالبریزی شده و سپس در دمای مشخصی سرد میشود تا شکل نهایی به دست آید. یکی از ویژگیهای ظروف بلور، شفافیت نسبتاً بالای آنهاست که در عین حال، براقیت خیرهکننده کریستال را ندارند. این شفافیت باعث میشود که برای مصارف روزمره بسیار کاربردی باشند، چون هم ظاهر مطلوبی دارند و هم قیمت آنها به نسبت ظروف کریستال بسیار کمتر است.
در بسیاری از خانهها، لیوانهای بلوری را به عنوان ظروف اصلی پذیرایی میبینیم. این لیوانها از نظر دوام در حد مناسبی قرار دارند و در صورت استفاده معمولی، بهسادگی نمیشکنند. البته باید توجه داشت که بلور بههرحال شکننده است و نسبت به ضربه و فشار حساسیت دارد، اما میزان شکنندگی آن در مقایسه با کریستال کمتر است. از طرف دیگر، سبک بودن ظروف بلور نسبت به کریستال یکی دیگر از ویژگیهای مهم آنهاست که باعث میشود حمل و شستوشوی آنها راحتتر باشد. به همین دلیل در رستورانها، کافهها، مراسم خانوادگی و محیطهای عمومی، استفاده از بلور بسیار رایجتر از کریستال است.
از نظر بصری، بلور جلوهای شفاف و نسبتاً درخشان دارد، اما در مقایسه با کریستال، شکست نور کمتری ایجاد میکند. یعنی در حالی که کریستال هنگام تابش نور میتواند رنگینکمانهای زیبایی در زوایا ایجاد کند، بلور تنها بازتاب سادهای از نور را نشان میدهد. همین ویژگی باعث شده تا از ظروف بلور بیشتر برای کاربردهای روزمره و معمولی استفاده شود تا دکوراتیو و تجملاتی.
بلور برخلاف کریستال، برای استفاده در ماشین ظرفشویی هم مناسبتر است و احتمال آسیب دیدن آن کمتر است. همچنین در دمای بالا دچار تغییر شکل نمیشود. در ساخت بلور، خبری از سرب یا فلزات سنگین نیست، به همین دلیل از نظر بهداشتی نیز نسبت به کریستال امنتر به حساب میآید؛ بهخصوص اگر قرار است مایعات داغ یا خوراکیهایی درون آن ریخته شود.
از نظر ظاهری، بسیاری از ظروف بلور در طرحهای ساده و مینیمال ساخته میشوند. البته برخی از برندهای معروف ایرانی و خارجی، طرحهای تراشخورده هم روی بلور ایجاد میکنند تا ظاهری نزدیک به کریستال داشته باشند، ولی در نهایت تفاوت در کیفیت نور و وزن، این دو را از هم متمایز میکند. اگرچه بلور را میتوان با دست تراش داد یا حتی رنگآمیزی کرد، اما ماهیت اصلی آن همچنان کاربردی بودن در زندگی روزمره است.
در بازار ایران، ظروف بلور تولید داخل از برندهایی مانند نوری تازه یا بلور کاوه بسیار شناختهشده هستند و محصولات آنها هم بهلحاظ کیفیت و هم قیمت، رقابتی و در دسترساند. این ظروف اغلب در قالب سرویسهای پذیرایی، پارچ و لیوان، بشقاب، کاسه و انواع ظروف دسر ارائه میشوند.
در مجموع، ظروف بلور نماد سادگی، کاربرد و زیبایی در عین قیمت مناسب هستند. در خانههایی که سبک زندگی متعادل و کاربردی را دنبال میکنند، بلور همیشه یکی از گزینههای اصلی برای سرو غذا و نوشیدنی است.